با توجه به اهمیت روزافزون دوران پیش از دبستان و نقش آن در شکلگیری شخصیت و سلامت همه جانبه کودک، موسسه متن از تابستان ۱۴۰۰ با هدف توانمندسازی مربیان و مادران کودکان سنین پیش از دبستان و گسترش فرهنگ آموزش اوان کودکی و برجسته نمودن اهمیت سالهای اولیه کودکی در بین مخاطبین خود و مدارس هدف نسبت به برنامهریزی یک دوره تربیت مربی تحت عنوان «زندگی با کودک» اقدام نمود.
شرح دوره
اولین دوره زندگی با کودک در زمستان ۱۴۰۰ برگزار شد. این دوره در ۸ سرفصل شامل ارتباط و تعامل موثر با کودک، آئین کودکی، یادگیری در کودکان، مهارتهای زندگی، تربیت جنسی مبتنی بر حیا در کودکان، قصهگویی و نمایش خلاق، بازیهای خلاق و فعالیتهای هنری در ۵۲ ساعت طراحی و ارائه شد. ۳ عنوان کارگاه قصهگویی و نمایش خلاق، بازیهای خلاق و فعالیتهای هنری به صورت حضوری و مابقی سرفصلها به صورت مجازی در بستر نرم افزار زوم برگزار شدند.
تجربه خوب برگزاری دوره قبل و همچنین پیگیری و استقبال علاقمندان به این حوزه باعث شد تا دومین دوره زندگی با کودک نیز برای اجرا در تابستان ۱۴۰۱ طراحی شود. تفاوت این دوره با دوره قبل در این بود که کارگاه آئین کودکی با تغییرات جزیی در سرفصلها به راهبری آموزشی تغییر کرد و همچنین با توجه به نیاز شرکتکنندگان دو عنوان دیگر شامل تکنولوژی آموزشی و طراحی آموزشی به دوره اضافه گردید. علاوه بر این با توجه به ویژگیهای مباحث کارگاههای مختلف، عناوین در سه بسته تقسیمبندی شدند و این امکان برای متقاضیان وجود داشت که هم در کل کارگاه ثبت نام کنند هم در بسته مورد نظر خود شرکت نمایند. در مجموع این کارگاه در ۷۵ ساعت برگزار شد. با توجه به وجود مباحث مهم و کاربردی در حوزه آموزش پیش از دبستان علاوه بر ۷۵ ساعت آموزش فوق، سه نشست کاربردی ۲ ساعته با موضوعات بازیهای رایانهای شناختی، کارکردهای اجرایی مغز، و تغذیه و سلامت نیز طراحی گردید.سومین دوره زندگی با کودک شامل 64 ساعت کارگاه آموزشی آنلاین و حضوری از 27 آذر تا 7 اسفند در 24 جلسه طراحی و اجرا شد. نسبت به دورههای قبل، علاوه بر اینکه تلاش شد تا کارگاهها در زمان کوتاهتری ارائه شود، در عناوین و محتوای آنها نیز دو تغییر جزیی به وجود آمد. کارگاه ارتباط و تعامل موثر با کودک به دو بخش «رویکردهای ارتباط با کودک» و «تعامل موثر با کودک» تقسیم و کارگاه مهارتهای زندگی حذف شد. همچنین در این دوره شاهد سه اتفاق آموزشی جدید و در نوع خود منحصر به فرد بودیم:
1. گزارش درس: در پایان هر کارگاه از شرکت کنندگان خواسته شد تا با مراجعه به قسمت منابع آموزشی در سایت موسسه متن، دریافت خود از آن درس را یادداشت کنند. این فعالیت به نوعی یک خودارزیابی به منظور نهادینه شدن آموختهها پس از هر کارگاه است. نحوه نگارش این گزارش در کارگاه راهبری آموزشی آموزش داده شد.
2. برنامه مشاهدهگری: در دو هفته پایانی دوره و با همکاری پیش دبستانی روشنگر، این امکان برای شرکت کنندگان فراهم شد تا با حضور در مدارس از نزدیک شاهد فعالیت کودک در محیط پیشدبستانی و نحوه مواجهه او با مسائل آموزشی و رشدی باشند.
3. رویداد پایان دوره: از اولین دوره زندگی با کودک یکی از دغدغههای طراحان دوره، ارزیابی شرکتکنندگان بود. در این دوره دو اتفاق در راستای ارزیابی شرکتکنندگان صورت گرفت. یکی گزارش درس و دیگری رویداد پایان دوره. با توجه به تقارن روزهای پایانی دوره با نیمه شعبان، تصمیم گرفته شد تا جشنی برای کودکان 5 تا 7 سال توسط شرکتکنندگان سومین دوره زندگی با کودک طراحی و اجرا شود. به همین منظور افراد در چهار گروه تقسیمبندی شدند و فعالیتهایی با موضوعات نقاشی، کاردستی، بازی و نمایش طراحی کردند. همچنین فضاسازی، پذیرایی و اداره جشن نیز به عهده خود شرکتکنندگان بود و مسئولین دوره در نقش تسهیلگر فرایند طراحی و اجرا عمل مینمودند.
طبقهبندی
به طور کلی عناوین کارگاههای دوره زندگی با کودک در سه دسته قابل تقسیمبندی هستند:
1) کارگاههایی که به شرکتکنندگان کمک میکند تا با دانش روانشناختی کار با کودک بیشتر آشنا شوند. این دسته شامل کارگاههای رویکردهای ارتباط با کودک، تربیت جنسی مبتنی بر حیا، تعامل موثر با کودک و مهارتهای زندگی میشود.
2) کارگاههایی که به شرکتکنندگان کمک میکند تا با استفاده از دانش کاربردی و تخصصی در علوم تربیتی نقش موثرتری را در تربیت کودک ایفا کنند. این دسته شامل کارگاههای راهبری آموزشی، طراحی آموزشی و تکنولوژی آموزشی میشود.
3) کارگاههایی که به شرکتکنندگان ابزار تعامل با کودکان را میدهد و به آنها کمک میکند تا مهارت خاصی را جهت کار با کودکان فرا بگیرند. این دسته شامل کارگاههای قصهگویی و نمایش خلاق، بازیهای خلاق، فعالیتهای هنری و یادگیری در کودکان میشود.