معلم‌راهنما، راهبر تربیتی عده‌ای از دانش‌آموزان -معمولاً دانش‌آموزان یک پایه- در مدرسه است. تعریف این جایگاه در مدرسه، از ابتکارهای مؤسسان مدارس اسلامی برای پاسخگویی به نیازهای تربیتی نوظهور، در چارچوب مدرسه بوده است. دست‌اندرکاران مدارس اسلامی یکی از عوامل موفقیت‌های خود را در تربیت،استفاده از «نظام معلم‌راهنمایی می‌دانند. جایگاه و وظایف معلم‌راهنما، با مشاور مدرسه متفاوت است. به طور خلاصه می‌توان گفت که مشاور منتظر مراجعه‌کننده است و بیشتر به درمان می پردازد؛ اما معلم راهنما کنش‌گر و در پی پیش‌گیری از آسیب‌ها و رشد دانش‌آموزان است.
معلم‌راهنما برای ایفای نقش تربیتی خود، به کسب دانش‌ها و مهارت‌های گوناگونی نیاز دارد. یکی از منابع ارزشمند برای دانش‌افزایی، مرور تجربه‌های انباشته‌ی معلمان راهنمای باتجربه و باسابقه است. هدف این کتاب و مجموعه‌های مشابه آن جمع آوری، دسته‌بندی و ارائه‌ی این تجربه‌ها برای استفاده دیگر معلمان و مربیان و سایر مشتاقان عرصه تعلیم و تربیت است. علاوه بر این، با نگارش این تجربه‌ها می‌توان زمینه‌ی نقد و بررسی دوباره‌ی آن‌ها و نیز هم‌افزایی با تجربه‌های سایر فعالان حوزه‌ی تعلیم و تربیت را فراهم آورد.

محتوای کتاب حاضر پیاده و تنظیم شده‌ی جلسات آموزشی است که توسط دو معلم‌راهنمای با سابقه‌ی مدارس اسلامی، جناب آقای محسن نوری و جناب آقای مهدی نیکنام، در دوره‌ی آموزش معلم‌راهنمایی مؤسسه‌ی متن، برای جمعی از مربیانی که در آستانه‌ی معلم‌راهنمایی بودند، ارائه شده است.